Ορατός είναι ο κίνδυνος εξαφάνισης σημαντικών υγροτόπων της Μακεδονίας και της Θράκης ή και κατάρρευσης των οικοσυστημάτων τους, εάν δεν ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση της πτώσης της στάθμης του νερού των λιμνών και της ελάττωσης της παροχής των ποταμών, εξαιτίας της υπερεκμετάλλευσης και της κακής χρήσης τους για ανθρώπινες δραστηριότητες.
Χαρακτηριστική είναι η πτώση της στάθμης του νερού στη λίμνη Βεγορίτιδα έως και 30 μέτρα, μέσα σε λιγότερο από πέντε δεκαετίες, αλλά και η συνεχής πτώση τα τελευταία 25 χρόνια στη Δοϊράνη (έως εφτά μέτρα), εξαιτίας της κακής διασυνοριακής χρήσης.
Η σημερινή κατάσταση σε 21 υγροτόπους της Μακεδονίας και της Θράκης, ο βιολογικός πλούτος ( οικότοποι, ασπόνδυλα, ψάρια, αμφίβια, ερπετά, πουλιά, θηλαστικά), τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και οι ανάγκες διατήρησης του νερού για την φυσιολογική λειτουργία της βιωτής (οργανισμοί και βιοκοινότητες που σχηματίζουν) καταγράφονται σε μελέτη 256 σελίδων με τον τίτλο «Υδατικό καθεστώς και βιωτή υγροτόπων - Προτεινόμενη ελάχιστη στάθμη λιμνών και παροχή ποταμών Μακεδονίας και Θράκης».
Κατά ένα μέτρο ετησίως πέφτει η στάθμη νερού της Βεγορίτιδας
Τη μελέτη εκπόνησαν ο καθηγητής Γεωπονικής Σχολής του ΑΠΘ και πρόεδρος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Ελληνικού Κέντρου Βιοτόπων - Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Π.Α., κ. Γεράκης, ο καθηγητής Γεωπονικής, κ. Σωτήρης Τσιούρης και η υπεύθυνη του τομέα Βιοτικών Πόρων του ΕΚΒΥ, κ. Βασιλική Τσιαούση, μετά από ανάθεση από το υπουργείο Ανάπτυξης.
Οι μελέτες αφορούν τους ποταμούς Εβρο, Νέστο, Στρυμώνα, Γαλλικό, Αξιό, Λουδία, Αλιάκμονα και τις λίμνες Ισμαρίζα ή Μητρικού, Βιστωνίδα, Βόλβη, Κορώνεια, Κερκίνη, Δοϊράνη, Πολυφύτου, Αγρα, Βεγορίτιδα, Πετρών, Χειμαδίτιδα, Καστοριάς, Μικρή Πρέσπα, καθώς και δύο πηγές της Αγίας Βαρβάρας (Δράμα) και Αραβησσού. Τα κείμενα των 21 υγροτόπων γράφηκαν από ειδικούς επιστήμονες που έχουν μακρόχρονη ιδία πείρα και γνώση των υγροτόπων αυτών.
Σύμφωνα με την μελέτη, η στάθμη νερού στη λίμνη Βεγορίτιδα πέφτει κατά περίπου ένα μέτρο ετησίως, ωστόσο, εξετάζεται το ενδεχόμενο διαφυγής νερού σε άλλες υδρολογικές λεκάνες. Το πρόβλημα απώλειας νερού ξεκίνησε από το 1955, όταν άρχισε η μεταφορά νερού από τη λίμνη στο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο του Αγρα. Οι επιστήμονες επισημαίνουν την ανάγκη συνετής χρήσης του νερού για να αναχαιτιστεί η απώλεια, εάν όχι να επιστρέψει η στάθμη του νερού στα επίπεδα του 1955.
Η Δοϊράνη (τα 2/5 των υδάτων της βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος) διαθέτει σήμερα 3-4 μέτρα βάθος, όταν παλαιότερα έφτανε τα 10μέτρα. Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι λίμνες Αγρα και Χειμαδίτιδα, με σημαντικές συνέπειες στη διατήρηση της χλωρίδας και πανίδας, από την οποία εξαρτάται άμεσα και ο άνθρωπος.
Προβλήματα απότομης αυξομείωσης της στάθμης του νερού αντιμετωπίζουν κυρίως οι λίμνες Κερκίνης και Πολυφύτου, οι οποίες τροφοδοτούνται με τα νερά των ποταμών Στρυμώνα και Αλιάκμονα, αντίστοιχα, πρόβλημα το οποίο επίσης διαταράσσει την ισορροπία στο οικοσύστημά τους.
«Γίνεται ληστρική χρήση του νερού για τις ανθρώπινες δραστηριότητες, δεν γίνεται ανακύκλωση του νερού και εφαρμόζονται ακατάλληλοι τρόποι άρδευσης» υπογραμμίζει ο κ. Τσιούρης και επισημαίνει ότι είναι επιβεβλημένος ο καθορισμός και η διατήρηση της ελάχιστης τιμής στάθμης νερού για τις λίμνες και ελάχιστης παροχής νερού από τα ποτάμια.
Σύμφωνα με την μελέτη, πρόβλημα παροχής νερού παρατηρείται στο σύνολο των ποταμών, είτε επειδή είναι διασυνοριακά και η ροή τους ελέγχεται από γειτονικές χώρες, είτε εξαιτίας της υπερεκμετάλλευσης για αρδευτικούς, βιομηχανικούς, υδρευτικούς και ενεργειακούς σκοπούς (Γαλλικός, Αλιάκμονας, Λουδίας, Αξιός). Σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρείται και πρόβλημα ποιότητας υγροτόπων λόγω της εκβολής βιομηχανικών και οικιστικών αποβλήτων (Γαλλικός, Αξιός, Λουδίας).
Χαρακτηριστική είναι η πτώση της στάθμης του νερού στη λίμνη Βεγορίτιδα έως και 30 μέτρα, μέσα σε λιγότερο από πέντε δεκαετίες, αλλά και η συνεχής πτώση τα τελευταία 25 χρόνια στη Δοϊράνη (έως εφτά μέτρα), εξαιτίας της κακής διασυνοριακής χρήσης.
Η σημερινή κατάσταση σε 21 υγροτόπους της Μακεδονίας και της Θράκης, ο βιολογικός πλούτος ( οικότοποι, ασπόνδυλα, ψάρια, αμφίβια, ερπετά, πουλιά, θηλαστικά), τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και οι ανάγκες διατήρησης του νερού για την φυσιολογική λειτουργία της βιωτής (οργανισμοί και βιοκοινότητες που σχηματίζουν) καταγράφονται σε μελέτη 256 σελίδων με τον τίτλο «Υδατικό καθεστώς και βιωτή υγροτόπων - Προτεινόμενη ελάχιστη στάθμη λιμνών και παροχή ποταμών Μακεδονίας και Θράκης».
Κατά ένα μέτρο ετησίως πέφτει η στάθμη νερού της Βεγορίτιδας
Τη μελέτη εκπόνησαν ο καθηγητής Γεωπονικής Σχολής του ΑΠΘ και πρόεδρος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Ελληνικού Κέντρου Βιοτόπων - Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Π.Α., κ. Γεράκης, ο καθηγητής Γεωπονικής, κ. Σωτήρης Τσιούρης και η υπεύθυνη του τομέα Βιοτικών Πόρων του ΕΚΒΥ, κ. Βασιλική Τσιαούση, μετά από ανάθεση από το υπουργείο Ανάπτυξης.
Οι μελέτες αφορούν τους ποταμούς Εβρο, Νέστο, Στρυμώνα, Γαλλικό, Αξιό, Λουδία, Αλιάκμονα και τις λίμνες Ισμαρίζα ή Μητρικού, Βιστωνίδα, Βόλβη, Κορώνεια, Κερκίνη, Δοϊράνη, Πολυφύτου, Αγρα, Βεγορίτιδα, Πετρών, Χειμαδίτιδα, Καστοριάς, Μικρή Πρέσπα, καθώς και δύο πηγές της Αγίας Βαρβάρας (Δράμα) και Αραβησσού. Τα κείμενα των 21 υγροτόπων γράφηκαν από ειδικούς επιστήμονες που έχουν μακρόχρονη ιδία πείρα και γνώση των υγροτόπων αυτών.
Σύμφωνα με την μελέτη, η στάθμη νερού στη λίμνη Βεγορίτιδα πέφτει κατά περίπου ένα μέτρο ετησίως, ωστόσο, εξετάζεται το ενδεχόμενο διαφυγής νερού σε άλλες υδρολογικές λεκάνες. Το πρόβλημα απώλειας νερού ξεκίνησε από το 1955, όταν άρχισε η μεταφορά νερού από τη λίμνη στο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο του Αγρα. Οι επιστήμονες επισημαίνουν την ανάγκη συνετής χρήσης του νερού για να αναχαιτιστεί η απώλεια, εάν όχι να επιστρέψει η στάθμη του νερού στα επίπεδα του 1955.
Η Δοϊράνη (τα 2/5 των υδάτων της βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος) διαθέτει σήμερα 3-4 μέτρα βάθος, όταν παλαιότερα έφτανε τα 10μέτρα. Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι λίμνες Αγρα και Χειμαδίτιδα, με σημαντικές συνέπειες στη διατήρηση της χλωρίδας και πανίδας, από την οποία εξαρτάται άμεσα και ο άνθρωπος.
Προβλήματα απότομης αυξομείωσης της στάθμης του νερού αντιμετωπίζουν κυρίως οι λίμνες Κερκίνης και Πολυφύτου, οι οποίες τροφοδοτούνται με τα νερά των ποταμών Στρυμώνα και Αλιάκμονα, αντίστοιχα, πρόβλημα το οποίο επίσης διαταράσσει την ισορροπία στο οικοσύστημά τους.
«Γίνεται ληστρική χρήση του νερού για τις ανθρώπινες δραστηριότητες, δεν γίνεται ανακύκλωση του νερού και εφαρμόζονται ακατάλληλοι τρόποι άρδευσης» υπογραμμίζει ο κ. Τσιούρης και επισημαίνει ότι είναι επιβεβλημένος ο καθορισμός και η διατήρηση της ελάχιστης τιμής στάθμης νερού για τις λίμνες και ελάχιστης παροχής νερού από τα ποτάμια.
Σύμφωνα με την μελέτη, πρόβλημα παροχής νερού παρατηρείται στο σύνολο των ποταμών, είτε επειδή είναι διασυνοριακά και η ροή τους ελέγχεται από γειτονικές χώρες, είτε εξαιτίας της υπερεκμετάλλευσης για αρδευτικούς, βιομηχανικούς, υδρευτικούς και ενεργειακούς σκοπούς (Γαλλικός, Αλιάκμονας, Λουδίας, Αξιός). Σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρείται και πρόβλημα ποιότητας υγροτόπων λόγω της εκβολής βιομηχανικών και οικιστικών αποβλήτων (Γαλλικός, Αξιός, Λουδίας).
πηγή: pathfinder.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου