Η ανησυχία για την αυξημένη οξέωση των ωκεανών συχνά εστιάζεται στις επιπτώσεις της πάνω στους κοραλλιογενείς υφάλους, αλλά ευρύτερες συνέπειες στις βιολογικές διαδικασίες των ωκεανών ίσως είναι πιο σημαντικές, σύμφωνα με τον Donald Potts, καθηγητή οικολογίας και εξελικτικής βιολογίας στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Santa Cruz, που είναι ειδικός πάνω στην οικολογία των κοραλλιογενών υφάλων και στη θαλάσσια βιοποικιλότητα.
Η οξέωση των ωκεανών είναι μία από τις παράπλευρες συνέπειες της αυξημένης συγκέντρωσης διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα της Γης λόγω της καύσης των ορυκτών καυσίμων. Οι ωκεανοί έχουν την ιδιότητα να απορροφούν τεράστια ποσά διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, αλλά καθώς το αέριο αυτό διαλύεται κάνει τα νερά πιο όξινα. Η αυξημένη οξύτητα μπορεί να κάνει τη ζωή δύσκολη για τα κοράλλια και άλλους θαλάσσιους οργανισμούς που «χτίζουν» κελύφη και σκελετούς από ανθρακικό άλας ασβεστίου.
Οι επιστήμονες φοβούνται ότι η οξέωση θα επιβραδύνει την ανάπτυξη αυτών των οργανισμών και θα προκαλέσει την διάλυση των δομών που είναι φτιαγμένες με άλατα ανθρακικού ασβεστίου. Ο Potts συμφωνεί ότι η καταστροφή των κελύφων θα είναι σίγουρα ένα πρόβλημα για πολλούς θαλάσσιους οργανισμούς, αλλά νομίζει ότι οι δυσλειτουργίες θα έχουν ένα πολύ βαθύτερο αντίκτυπο.
«Δεν υπάρχει ερώτημα για τους κοραλλιογενείς υφάλους, και δεν υπάρχει ερώτημα για το θέμα της ασβεστοποίησης», εξηγεί. «Αυτό που εμείς κοιτάμε είναι οι το πώς επηρεάζονται(αρνητικά) οι αναπτυξιακές διαδικασίες, οι πληθυσμοί και οι κοινότητες σε πολλές κλίμακες»
Ο όρος «οξέωση»(οξεοποίηση, acidification) αναφέρεται σε μικρή πτώση του pH του νερού των ωκεανών, πτώση που αγγίζει το όξινο άκρο της κλίμακας, αν και το pH συνεχίζει να παραμένει ελαφρά αλκαλικό. Μια μικρή μείωση στο pH επηρεάζει το χημικό ισοζύγιο του ωκεάνιου νερού, μειώνοντας τη διαθεσιμότητα των ιόντων ανθρακικών αλάτων που χρειάζονται από μια ευρεία ποικιλία οργανισμών για να χτίσουν και να διατηρήσουν δομές από άλατα ανθρακικού ασβεστίου.
Πολλές μορφές φυτοπλαγκτού-μικροσκοπικής άλγης που σχηματίζουν τη βάση της θαλάσσιας τροφικής αλυσίδας- χτίζουν κελύφη από άλατα ανθρακικού ασβεστίου για να προστατέψουν τους εαυτούς τους από μικροσκοπικούς θηρευτές που ονομάζονται βλεφαριδοφόρα πρωτόζωα. Μία επίδραση-δυσλειτουργία στην ικανότητα του φυτοπλαγκτού να χτίζει τα κελύφη του θα μπορούσε να έχει πάρα πολλές συνέπειες για όλη την θαλάσσια τροφική αλυσίδα, αναφέρει ο Potts.
«Πρόκειται να αλλάξει τον κυρίαρχο οργανισμό στην τροφική αλυσίδα, και υπάρχει ένας πραγματικός κίνδυνος ότι οι τροφικές αλυσίδες θα γίνουν μικρότερες». Με άλλα λόγια, τα βλεφαριδοφόρα πρωτόζωα που θηρεύουν απροστάτευτους φυτοπλαγκτονικούς οργανισμούς ίσως ανθίσουν με την απουσία οργανισμών που βρίσκονται πάνω από αυτούς στην τροφική αλυσίδα.
Αλλά η ασβεστοποίηση των σκελετών δε θα είναι η μόνη βιολογική διαδικασία που θα επηρεαστεί από την οξέωση. Όλες οι βιοχημικές φυσιολογικές αντιδράσεις είναι πιθανό να αλλάξουν. Οι ανήλικοι οργανισμοί(αυτοί που αναπτύσσονται) είναι οι πιθανοί υποψήφιοι για να επηρεαστούν, λόγω της χαμηλής αντοχής τους σε περιβαλλοντικές αλλαγές, αλλά δεν είναι ξεκάθαρες ποιες θα είναι οι οικολογικές συνέπειες.
Η οξέωση των ωκεανών(ocean acidification) ίσως δεν επηρέασει όλα τα μέρη του ωκεανού με τον ίδιο τρόπο. Μέσα σε 100 χιλιόμετρα ακτής, το pH του νερού διαφέρει από αυτό στον υπόλοιπο ωκεανό. Το γλυκό νερό και ο άνεμος από την ξηρά μπορούν να κουβαλούν χημικές ουσίες που αλλάζουν το pH του νερού κοντά στις ακτές, κάνοντας το είτε πιο όξινο είτε πιο αλκαλικό. Μπορεί να υπάρχουν οργανισμοί σε αυτήν την περιοχή που ήδη έχουν αρχίσει να προσαρμόζονται σε αλλαγής της οξύτητας των ωκεανών, λέει ο Potts.
Αυτό που θέλουμε είναι να προβλέπουμε το μέρος όπου οι οργανισμοί είναι πιο πιθανό μπορούν να επιβιώσουν ή να επιβιώσουν το μέγιστο, και αυτό είναι το σημείο που πρέπει να εστιάζουμε τις προσπάθειες διατήρησης και διαχείρισης.
Μεταφρασμένο και προσαρμοσμένο από:
University of California - Santa Cruz (2008, December 18). Ocean Acidification Could Have Broad Effects On Marine Ecosystems. ScienceDaily. Retrieved December 21, 2008, from http://www.sciencedaily.com /releases/2008/12/081217190334.htm
Η φωτογραφία με τα διάτομα παραπάνω είναι από το Wikimedia
H πρώτη φωτογραφία απεικονίζει το διμέθυλο ανθρακικό και είναι επίσης από το Wikimedia
earthsos.gr/earthsos.blogspot.com